Mensenrechten wandelroute
Zondag 30 juli 2023 | 14:00
Op zondag 30 juli om 14 uur kan men meewandelen door Leiden, langs historische plaatsen die iets te maken hebben met mensenrechten.
Een ervaren gids voert u vanaf de Koornbrug kriskras door de stad en zorgt voor nuttige uitleg. De tocht duurt maximaal twee uur, maar kan eventueel na overleg of vanwege het weer verkort worden.
Deelname kost € 5,- per persoon en aanmelden kan t/m de 28e via
Lees het nieuwste stukje van onze eigen stadsgids Andreas!
Als stadsgids leid ik mensen rond langs plaatsen in Leiden die verband houden met mensenrechten. Een goed verhaal brengt de geschiedenis tot leven en spreekt tot de verbeelding. Dit keer gaat het over:
onderwijs.
Aan de Aalmarkt 9 is de voormalig Aalmarktschool uit 1862 gevestigd. Dit was een eliteschool voor jongens. Welvarende burgers lieten hier hun zoons naar school gaan en organiseerden er hun eigen onderwijs. Voor de arme kinderen was er elders gratis onderwijs, dat overigens weinig voorstelde. De sociale laag ertussen, de minvermogenden, leek hierbij buiten de boot te vallen. Johannes Kneppelhout was een welvarende schrijver die in 1856 in het pand van Ars Aemula een “Tusschenschool” stichtte voor deze groep.
Artikel 23 van de grondwet gaat over onderwijs. Zorg voor en toezicht op het onderwijs is een overheidstaak. Ouders zijn vrij te kiezen voor onderwijs dat pas bij hun levensbeschouwing, zonder dat de overheid denkbeelden oplegt. De overheid heeft sinds de onderwijswet van 1857 de plicht het onderwijs toegankelijk te maken voor alle kinderen.
In 1901 werd de leerplichtwet aangenomen, met een minimale meerderheid van 50 tegen 49 stemmen. Kamerlid Schimmelpenninck zou tegenstemmen maar was van zijn paard gevallen. “Het paard is verstandiger dan zijn meester” werd wel gezegd. Tegelijk lieten de liberalen, die het wetsvoorstel hadden ingediend, het doodzieke Kamerlid van Kerkwijk met een rijtuig ophalen om met trillende vinger zijn voorstem uit te brengen. De confessionelen waren tegen de wet geweest omdat ze vreesden dat het christelijk onderwijs onder druk zou komen te staan. De socialisten op hun beurt vonden de wet niet ver genoeg gaan en de liberalen stonden dus betrekkelijk alleen.
Met de invoering van de leerplicht werd ook de kinderarbeid definitief afgeschaft. In de loop van de 20e eeuw zou de leerplicht verder worden uitgebreid.
Onderwijs is de sleutel voor de ontwikkeling van het kind én van een samenleving. Wereldwijd is de afgelopen decennia vooruitgang geboekt op het gebied van onderwijs en gaan steeds meer kinderen naar school, maar de verschillen zijn groot. In sommige arme landen en conflictregio’s gaat minder dan de helft van de kinderen naar school, waarbij vooral meisjes achterblijven.
